Waar ik afgelopen zomer nog via kronkelige landweggetjes in een oude Saab naar ons chateau in Frankrijk reed, zoek ik de Franse grandeur dit jaar dichterbij huis op. Tijdens een roadtrip langs de mooiste kastelen in Nederland wel te verstaan. Een zomervakantie in Nederland die niet onder doet aan de rijkdom van kastelen in Frankrijk.
Of je nou last minute een dagje weg wilt of met een uitgebreide autoroute heel Nederland wilt verkennen, met de 700 kastelen en buitenhuizen die Nederland rijk is, kun je wel even vooruit. Dit zijn mijn vier favoriete, onontdekte kastelen in Nederland. Sommigen met een rijke geschiedenis à la Versailles, anderen met schitterende kasteeltuinen om lekker in te verdwalen.
1. Kasteel Twickel - Twickelerlaan 7, Ambt Delden, Overijssel
In mijn ogen is Kasteel de Haar toch wel het mooiste kasteel van Nederland. Het is tevens het grootste en meest bekende kasteel van ons land en dus ook bekend bij de meeste toeristen. Als alternatief ga ik daarom graag naar Kasteel Twickel in Overijssel, een 4300 hectare groot landgoed waar natuur en cultuur al eeuwen moeiteloos samenkomen.
Vooral de tuinen vind ik interessant. De verschillende bewoners van Kasteel Twickel hebben met de jaren (lees: sinds 1347!) verschillende trends gevolgd en nieuwe tuinen aangelegd. Hierdoor kunnen jij en ik nu genieten van 4300 hectare aan pracht en praal (dat zijn trouwens 6.000 voetbalvelden).
Ik wandel tussen de eeuwenoude eikenbomen naar een tuin in Barokstijl, vol sprookjesachtige tierelantijntjes. Even verderop is een tuin die in de romantische landschapsstijl is gesnoeid. Weer een andere tuin is het tegenovergestelde: hier ontwierp de Franse tuinarchitect Édouard André een landschapspark rondom het kasteel, waarin de beroemde geometrische stijl vandaag de dag nog steeds terug te zien is. Mijn favoriete plek? De moestuin met boomgaarden en groenten die al sinds de 18e eeuw bestaat. Wat zou ik graag in een tinyhouse met moestuin willen wonen.
2. Kasteel Amerongen - Drostestraat 20, Amerongen, Utrecht
Kasteel Amerongen kent een rijke familiegeschiedenis die ons zo’n 700 jaar terug in de tijd brengt. Het behoort tot de Top kastelen van Nederland en Vlaanderen. Omringd door wederom een prachtige kasteeltuin.
Dit kasteel heeft in het verleden ook de nodige tumult meegemaakt. In 1672 begon namelijk de Frans-Nederlandse Oorlog, waarbij Frankrijk de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden binnenviel. Ook Kasteel Amerongen kreeg de vernietigingslust van de Fransen te voelen: In 1673 brandden troepen van Lodewijk XIV het kasteel plat.
Op de oude fundamenten van het oorspronkelijke kasteel herrees Amerongen in een nieuw jasje. Ook de tuin wordt onder handen genomen in lijn met de in de 17e eeuw beroemde Barokke architectuur: symmetrie vormde de basis. Een kleine eeuw later veranderde de tuin in de toen populaire Engelse Landschapsstijl met een meer natuurlijke vormgeving.
De geschiedenis van het kasteel en ook van de tuinen vind ik erg interessant. Maar ook wat er vandaag de dag in en rondom het kasteel gebeurt, is reden waarom Kasteel Amerongen in deze top vier staat. Wekelijks verzorgen vrijwilligers de hele kasteeltuin. Er wordt hier onder andere Amerongse Appelcider gemaakt van appels uit de historische moestuin en het naastgelegen restaurant Bentinck gebruikt dagelijks groenten uit de kasteeltuin.
3. Slot Zuylen - Tournooiveld 1, Oud Zuilen, Utrecht
De geschiedenis van dit slot begint al in de 13e eeuw. Al is het bouwwerk van toen in de 15e eeuw met de grond gelijk gemaakt. Gelukkig voor ons is het in de jaren daarna weer opgebouwd en verbouwd tot het schitterende slot dat het vandaag de dag nog is en behoort daarom zeker in het rijtje mooiste kastelen van Nederland.
Slot Zuylen wordt omringd door water en samen met de karakteristieke kasteeltorentjes voelt het alsof ik een echt kasteel binnenstap. Niet iets wat ik snel in Nederland denk te doen, maar het ligt toch echt in het hart van ons land.
Dit slot heeft wederom een schitterende tuin, met een 120 meter lange ‘slangenmuur’: een speciale bouwtechniek om een micro klimaat te scheppen waarin subtropische vruchtbomen goed gedijen. De slangenmuur van Slot Zuylen behoort tot de mooiste fruitmuren in West-Europa en staat vol perziken, abrikozen en morellen.
Langs diezelfde stenen liep een paar eeuwen geleden ook Belle van Zuylen, misschien wel de bekendste bewoonster van het slot. Ze was een 18e eeuwse schrijfster en componist. In het Frans schreef ze onder meer novelles, pamfletten, toneelstukken en opera’s. Haar werk was geliefd in haar tijd en ook ver daarna nog. Een stukje Nederlandse, feministische geschiedenis, wat wil je nog meer tijdens je bezoek?
Landgoed Oud Amelisweerd - Koningsweg 9, Bunnik, Utrecht
Zelf bezocht ik dit imposante landhuis in de winter voor een reportage in Columbus. Toen het omringd was door kale bomen en grauwe wolken. Maar de verhalen van de vrijwilligers hebben mij zo enthousiast gemaakt dat ik zeker in de zomer nog een keer terugkom om een een kijkje te nemen in de groene tuinen van Amelisweerd.
Het 18e eeuwse landhuis is vandaag de dag een pop-up museum om het huis en de geschiedenis voor bezoekers toegankelijk te maken. Op de muren van de kamers siert zeldzaam, 250 jaar oud Chinees behang, meegebracht door de VOC. In deze kamers sliepen adellijke Nederlandse families, maar ook de Franse Lodewijk Napoleon.
Het landgoed kraakt als je over de houten vloer loopt. De vrijwilligers die rondleidingen geven in het museum vertellen enthousiast over de geschiedenis. Naast het landgoed vind je De Veldkeuken, een biologisch en ambachtelijk eetcafé waar ze koken met ingrediënten uit de historische moestuin van Amelisweerd. Een heerlijke plek om even bij te komen van alle indrukken. Als je uitgekeken bent bij Amelisweerd, ligt vlakbij ook nog Fort Rhijnauwen.
Dit zijn mijn vier favoriete en mooiste verborgen kastelen en landgoederen in Nederland. Maar ik moet eerlijk bekennen dat de meeste van de 700 kastelen en buitenplaatsen in Nederland nog vrij verborgen voor mij zijn. Wanneer ik aan kastelen denk, heb ik Slot Neuschwanstein in Duitsland of het Kasteel van Versailles in Frankrijk voor ogen. Maar gelukkig hoeven we niet zo ver te reizen. Dit jaar maak ik vakantie in eigen land en ga ik deze zomer roadtrippen door Nederland, langs de mooiste kastelen en door door de sprookjesachtige tuinen.
Liefs,
Yalou